Troponiny sercowe (cTn) to białka które wchodzą w skład komórek mięśnia sercowego i są niezbędne dla prawidłowego skurczu mięśni serca.
U zdrowego człowieka poziom troponin powinien być teoretycznie zerowy, co oznacza że pozostają w nieuszkodzonej błonie komórkowej mięśnia sercowego.
Pojawienie się tropiony we krwi często oznacza że doszło do uszkodzenia błony mięśnia. Typową sytuację w której obserwuje się wysoki poziom tropiny to zawał serca. Już po 3-6 godzinach po zawale wynik badania przekracza dopuszczalny poziom i pozostaje podwyższony przez kolejne dni.
W przypadku nawet niewielkiego uszkodzenia mięśnia sercowego, wysoki poziom utrzymuje się do 7 dni, natomiast przy ciężkich zawałach nawet do 21 dni.
Z powyższych danych można wywnioskować że:
– przy świeżym zawale poziom troponiny może być w normie, dlatego kolejne badanie wykonuje się po kilku godzinach (o ile pacjent nie ma innych objawów zawału np.: zmian w EKG, bóli w klatce itd.). Jeśli wynik badania wzrósł po kolejnym badaniu to niestety z dużym prawdopodobieństwem możemy podejrzewać że pacjent ma zawał.
– po 3 tygodniach od zawału serca, poziom troponiny wraca do prawidłowych wartości, czyli nie będzie można odróżnić zdrowej osoby od osoby z ‘przechodzonym’ zawałem.
Istotna uwaga: czy wysoki wynik troponiny oznacza od razu zawał serca ?
Niestety, ale podwyższony poziom troponiny może utrzymywać się ‘na stałe’ z uwagi na wiele innych chorób, i to zarówno związanych z sercem np.: migotanie przedsionków czy zapaleniem mięśnia sercowego, jak również być wynikiem problemów z innymi narządami np.: płucami (zatorowość płucna), niewydolnością nerek czy stosowaniem niektórych leków.
Dlatego wysoki poziom troponiny jest jednym z elementów diagnostyki zawałowej, a nie absolutnym kryterium czy pacjent ma lub miał zawał. Analiza wyniku musi być powiązana z informacją od pacjenta o innych chorobach, dolegliwościach bólowych, wynikami innych badań laboratoryjnych, czy wreszcie wynikiem EKG lub/i echa serca.